Gezonde en vitale medewerkers leveren organisaties veel op, van hogere productiviteit tot lager verzuim en een verbeterd welzijn op de werkvloer. Ondanks de investeringen die werkgevers doen in vitaliteitsprogramma's en gezondheidsinitiatieven, merken veel werkgevers echter dat medewerkers niet altijd optimaal meewerken aan het maken van gezondere leefstijlkeuzes. Dit roept de vraag op: wie is verantwoordelijk voor het behalen van gezondheidsdoelen en duurzame gedragsverandering? En wat is de rol van de werkgever hierin?
Regie en verantwoordelijkheid bij leefstijlverandering
Bij leefstijlverandering ligt de regie primair bij de werknemer. Medewerkers zijn degenen die uiteindelijk verantwoordelijk zijn voor het stellen en realiseren van hun persoonlijke gezondheidsdoelen. Tegelijkertijd heb je als werkgever een belangrijke ondersteunende rol. Door een werkomgeving te creëren die gezonde keuzes faciliteert en door het gesprek te blijven aangaan over het belang hiervan, kan je als werkgever bijdragen aan een klimaat waarin medewerkers zelf regie kunnen pakken.
Heldere rolverdeling voor duurzame gedragsverandering
Duidelijke rolafbakening is essentieel voor effectieve gedragsverandering:
● Medewerker als regisseur: De medewerker neemt verantwoordelijkheid voor zijn of haar gezondheid en zet zich actief in voor duurzame gedragsverandering, gestuurd door intrinsieke motivatie.
● Werkgever als facilitator: De werkgever ondersteunt door een omgeving te bieden die gezonde keuzes stimuleert en tijd en ruimte voor welzijnsactiviteiten biedt. Dit kan door bijvoorbeeld flexibele werktijden, gezonde lunchopties en ergonomische werkplekken aan te bieden, en door professionele begeleiding van buitenaf in te schakelen, zoals leefstijlcoaches.
● Leefstijlcoach als professionele begeleider: Een professionele Leefstijlcoach helpt medewerkers bij het stellen van realistische doelen, het doorbreken van oude gewoonten, en het versterken van intrinsieke motivatie. Deze begeleiding biedt structuur en ondersteuning in het proces naar een gezondere leefstijl.
Weerstand of gebrek aan eigen regie?
Werkgevers investeren vaak in gezondheidsprogramma's, maar ervaren soms dat medewerkers niet enthousiast meedoen. Deze schijnbare weerstand is echter vaak geen onwil, maar eerder een gebrek aan intrinsieke motivatie of begeleiding. Verandering kan immers niet worden afgedwongen; de verantwoordelijkheid voor een gezondere leefstijl ligt bij de medewerker zelf, die vanuit eigen motivatie duurzaam zijn of haar leefstijl kan verbeteren.
Veel medewerkers willen wel aan de slag met hun gezondheid en vitaliteit, maar weten zonder hulp niet waar te beginnen of hoe vol te houden. Een werkgever kan helpen door een omgeving te creëren die deze eigen regie ondersteunt en professionele begeleiding inschakelt waar nodig. Zo ontstaat er ruimte voor medewerkers om hun intrinsieke motivatie te ontdekken en te versterken, en ontstaat er meer draagvlak voor gezondheidsinitiatieven.
Deze aanpak sluit aan bij de Zelfdeterminatietheorie van Edward Deci en Richard Ryan, die stelt dat duurzame motivatie ontstaat wanneer mensen autonoom keuzes kunnen maken, zich bekwaam voelen in hun acties, en een gevoel van verbondenheid ervaren. Onderzoek wijst uit dat medewerkers in een autonomie-ondersteunende omgeving hun eigen motivatie makkelijker vinden en ontwikkelen, wat leidt tot betere en duurzamere resultaten op de werkvloer.
Samenwerken aan duurzame verandering
Duurzame gedragsverandering vraagt om samenwerking tussen medewerker, werkgever en professionele begeleiding. De regie ligt bij de medewerker, maar de omgeving waarin hij of zij zich beweegt, speelt een cruciale rol. Werkgevers hebben baat bij vitale medewerkers en kunnen bijdragen door een cultuur te creëren waarin gezondheid en welzijn vanzelfsprekende waarden zijn. Met de juiste balans tussen eigen regie en ondersteuning investeert de organisatie niet alleen in het welzijn van de medewerkers, maar ook in haar eigen vitaliteit en slagkracht.
Wil je meer weten over hoe je als werkgever kunt bijdragen aan de gezondheid en vitaliteit van je medewerkers? Neem contact op met Leefstijl Werkt voor een vrijblijvend gesprek.
Deci, E. L., Vallerand, R. J., Pelletier, L. G., & Ryan, R. M. (1991). Motivation and education: The self-determination perspective. Educational psychologist, 26(3-4), 325-346. https://doi.org/10.1080/00461520.1991.9653137
Comments